İşten çıkmıştı o gün Asım, aklına gelir miydi delik deşik ve su dolmuş çamurlu asfalta vuran adi trafik lambası ışıklarının kırmızısında geçmişinin durduğu. Arkasına dönmeye kalmadan hissetmişti yedi santimlik sivri metali içinde. Fark etmez dedi içinden, bu da iyi. Son otuz yıldır her dükkanı kapattığında bu günü bekliyordu zaten... Hayır, biricik dostunun, kardeşi yerine koyduğu, onun için canını seve seve vereceği insanın kendisini sebepsiz yere bıçaklamasını değil, ölmeyi bekliyordu Asım direkt, korkutucu bir hoşnutlukla hem de.
Haksız da sayılmazdı, dününe bakıyordu kara, yarınına bakıyordu bırak iyi ihtimali, "Şu imkansız şey olursa her şey düzelir." diyebileceği bir şey bile yoktu; hiçbir şey düzelmeyecekti, dinginleşmeyecekti Asım'ın kan rengi suları bir daha, çocuklukta kalmıştı tek derdin aşk ve saçını boyatmaktan ibaret olduğu güzide günler. Bunu da biliyordu Asım, her şeyi biliyordu zaten, bu günün geleceğini de biliyordu, hele son birkaç yılda arkadaşının gözlerine yanıbaşındayken bile özlemle her bakışında gün gibi görüyordu işte onda artık sevgi hatta yazık ki insanlık emaresi dahi olmadığını. Görüyordu ama görmezden geliyordu çünkü kaldıramayacağını da biliyordu, tıpkı o gün eğer o bıçak darbesiyle ölmezse, hayatta kalacağı her günün birbirinden daha acı olacağını bildiği gibi.

İnsanların kerizlik adlettiğini yaşamaktan gocunmayan çünkü bunu "Bir insanın gerçekten bir diğerini bu denli sevebilecek oluşunu bizzat kendimde kanıtlayınca çok mutlu oluyorum." gibisinden bir fikirle amaç belleyen biriydi. Asım'lar ölmezdi aslında bakarsan; zaten ölü oldukları için belki de, öyle değilse bile değer vermek kelimesine karşılık geldiklerinden.
İntihar edip boşuna günaha girmeye değmeyeceğini düşünen ama hayatın bundan sonra da bir sürpriz yaratmayacağına itimadı tam olan her insan gibi; ileriye saramadığı için, günü gelene kadar bekledi, nefes aldı ve verdi, nefes almayı bile unutmak istedi, iyi şeyleri bile unutmayı istedi, iyi olan her arkadaşını mesela; öyle bir adamdı çünkü, birilerinden ne denli iyilik görse diğerlerinin kötülüğü öyle canını acıtırdı sessiz sedasız. Bağırmayı bilmezdi ki acıdan, hep sessiz ağlardı, hep izbede, arkada, karanlıkta, kuş uçmaz kervan geçmezde... Hep kendine benzer yerlerde yaşadı, bu benzerliğin bedeli yalnızlıktı, korkarım seve seve üstelik.

Dükkanı, bir diğer deyişle gözlerini son defa kaparken... O kadar olur yani.

Arkasını dönüp yürümeye başladı, kol saatine baktığı falan yoktu ama iki kırk altıyı gösterdiğini bilmemesi gerekmezdi diye düşündü. General Tevfik Sağlam caddesinden aşağı hızlı adımlarla vurdururken paltosunun uçuşması ona ilk defa kendini Superman gibi hissettirmişti, sanki herkes hayatında birkaç defa kendini Superman hissediyormuş gibi düşünüp yüzü asık devam etti, caminin önünden inerken arkasındaki kadının telefon konuşması kulağını tırmalıyoru. Kadın durmadan "Güzel bir şeyler yapalım istiyorum, erken kalksın biraz..." diyordu, belli ki birinin doğumgünü falandı diye düşündü bizimki; kadın sürdürdü, "Annesinin yokluğunu hissetmesin diye şey yaptım ama yine de siz bilirsiniz." İçi titredi bizimkinin, buraları biliyordu ve dönüp kadına yardım etmeyi tüm kalbiyle isterken bunu yapamıyordu çünkü insanları dinlemek hoş bir şey değildi. "Hayat benim önüme hep böyle engeller koyuyor."diye düşündü, gözünden yaş mı aktı yoksa suratına aptal bir güvercin mi işedi kendi de anlamamıştı... Kadın telefonun ucundaki eşi olduğu tahmin edilecek kişiye hamam ve havuz fiyalarını söyleyip, ikide bir "Siz nasıl isterseniz o olsun ben uyarım." gibi şeyler söyleyip ardından, saklayamadığı bir kalp kırıklığı içinde "Özel bir gün olsun istemiştim sadece." gibi cümleler kurmayı sürdürüyordu... Bizimki bunun bir an gerçek olmadığını, Alptuğ Dağ diye birinin alışveriş merkezinin servisinde arka koltuğunda oturan kadının konuşmaları olduğunu düşündü ve güldü, Alptuğ Dağ diye adam mı olurdu.

Göbekten yavrukurt sokağa döndü, iki kafe vardı, nargile kokuları, şıklık yarışları, lüks arabalar, aslında bir yandan da sadece bu lüksün içinde kaybolmak için orada bulunuyomuş gibi duran ve bunun sahteliğini de bal gibi bilip, içten içe nedensiz bir acı çekerek devamlı kendine Çayyolu'nu öven ve orada bir yaşam hayali kuran onlarca Etlik insanı... Hepsi kendini bir topluluğa ait hissetmeye şartlanmış, yalnız olmadığını düşünüp bundan mutluluk duymak amaçlı "sosyalleşen" her yaştan insan.

Kafelerden birine oturdu, adeti değildi ama bir an yaptı, düşünmeden ve aniden yapılan zararsız hamlelerin hayatına katabileceği rengi düşünüp bir daha güldü, insanlarsa her zamanki gibi onun kendi kendine gülüşünden bir pay çıkarır gibi ona bakıyorlardı, her an bir yerden "Bana mı gülüyorsun bilader?!" türünden bir arıza çıkabilecekmiş gibi; bu ihtimali o da düşündü, böyle bir şey olsa nasıl izah ederim kendimi diye de düşündü ve bir daha güldü; aslında bu bir yandan koruyordu da onu, insanlar neye güldüğünü bilmedikleri bu adamdan -belki de en çok kendileri sefil hayatta gülecek bir nokta sahiplenemediği için bu denli- ürküyordu. Yine yalnızdı yani ve etraftan devinim fışkırıyordu, yan masada birbirine gülen kızlara baktı, bir an için göbeğiyle birlikte güzel kızların dünyasına adım atabilmesini garsonu çağırarak kutladı, aralarında daima naylondan, kalın bir duvarın bulunacağını göz ardı ederek...

Dalmıştı, yavşak garson tepesine dikilmişti, yavşak diyordu çünkü o tip bir mekanda her daim olabileceği üzere kadınlara ekstradan yalakalık yapıyor ve boş kalmaya gördüğünde onları süzüyordu, "Valelerinin de garsonlarının da ***" diye mırıldandı ve samimiyetsiz bir şekilde "Efendim!" diyen garsona inleyerek "Balet!" diye bağırdı, "Baletler çok yalnız." Gerilmişti, saçları iki yandan örgülü sarışın kadını tercih ederdi spariş vermek için, bunun alakası olduğu tek tutku kadının yatalak annesine ve iki kardeşine bakıyormuş gibi bir havası olmasıydı, yoksa bile bizimki öyle görmek istemişti. Yavşağı işkillendirmemek adına çay söyledi, çay yetmezdi tabii, yavşak hala orada dikiliyordu; şık bir mekandı burası canım, o kadar şık ve o kadar nezih bir cehennemdi ki. (!) Yavşak, kapitalizmin ona öğrettiği güya "hayat dersi"nin buyurduğunu yaptı ve alttan alta ima etti dilenir gibi: "Yanına bir şey istemediğinize emin misiniz?"
Baktı ki bu cevval (!) delikanlının tatmin olmaya ihtiyacı vardı, o halde ona istediğini versindi: "Bir dost alayım!" dedi, çocuksa kendini oraya gelen gösteriş budalası kro müşterilerden biri gibi onu ezikleyen bir tavırla "Kaşarlı var, karışık var..." saymaya başladı. Bizimki işleri kızıştırmaya niyetliydi, başını kaldırdı, garsona yaklaştı, eğilmesini işaret edip muzipçe gülümsedi: "TOST DEMEDİM GERİZEKALI!" Yavşak afallamış ve sinirlenmişti ama ensesi kalın patronunun kapıdaki gölgesi ying-yang gibi dengeliyordu puştluğunu. Bizimki sakin bir tonda, garsona bakmayıp dışarıyı seyrederek sürdürdü...

"Dost, dost bak çok önemli bir şeydir, benim dostum yok, ben dostum olmadığı için sizin bu aptal mekanınıza geldim; ne yaptığımı düşünmeden, sadece insanlarla bir mekanda bulunmak adına, karşı kaldırımdan geçecek komşumuzun beni görüp sosyalleştiğime ve normal biri olduğuma kanaat getirip bunu anneme yetiştirmesi ve onunsa biraz olsun rahatlaması umuduyla... Dostsuz çay eksik kalsın, belki eksikliklerinizi tamamlarsınız; oradan bakınca en eksik benim, haksız sayılmazsın, buradaki en yalnız benim... (Fısıltıyla) Yoksa yalnız olduğunu belli etmekten çekinmeyen mi demeliyim?" Masadan kalkıp avucunun içiyle masaya bir 10 kuruş bıraktı ve gülümsedi garsona, çıkarken ise tek düşündüğü şey o sarışının burayı, daha doğrusu buranın o sarışını hak etmediğiydi, ha bir de mekanın kenarda, en arkadaki, garsonların bile görmediği masasına oturmuş Alper Canıgüz okuyan kızı.
Toplum bizi kendine muhtaç bırakıp kendinden soyutlayarak neyin cezasını veriyor diye düşünürken o mekandan çoktan çıkmıştı, Etlik sınav lisesinin önünden geçip karşıdaki yokuştan sağa döndü ve diğer yokuşu tırmandı, biraz tırmandıktan sonra durup GATA'nın duvarına yaslandı ve "Alptuğ Dağ diye biri olsaydı..." dedi, o da buraya oturur muydu bir pazar günü, yokuştan geçen bir amca ona "Yorgun musun evlat?" der miydi yoksa kimse yine takmaz mıydı derken uyuyakaldı... Rüyasında toplandıklarını hayal ediyordu kendi gibi birileriyle, örneğin o Canıgüz okuyan kızla, bir yandan da biliyordu ki öyle bir kız hiç olmamıştı, bunun rüya olduğunu da biliyordu ve dedi ki "Peki öyle olsun."

Bir şeylerin değişmesini ummadığım günlerden biriydi yine, baba mirası -tabii biraz da zorla- on iki küsür yıldır sürdürdüğüm istikrarla kaldırdım kepenkleri tekrardan bir öncekine misillemeymiş gibi bir feryatla inleyen Ankara sabahında, Altıngöz Foto'ya bir kısmımız hoş geldiniz. Bir kısmımız diyorum çünkü çoğunuzun hoş geldiğini söylemek gülünç kaçardı; bu çoğunluğun vergi memurlarından, alacaklılardan, elektrik idaresi yetkililerinden, sümüklü sünnet çocuklarından veyahut kendini Mehmet Turgut'un yanında sanan çakma sanatçılardan, daha da kötüsü sizden Serhan Serter fotoğrafları bekleyen evlilik hazırlığı yapan mükemmeliyetçi çiftlerden ve dahasından oluştuğunu düşünürsek üstelik.

Nitekim gün başladığı gibi bitmeyecekmiş bu defa, on iki yılın ardından öyle bir gol yiyecekmişim ki dükkana mühür vurmalık...

Flaşları kurup günlük lens temizliğimi yapmaya girişmiştim ki vitrin önünde bir karartı... Hafiften doğruldum iskemleden, baktım esmerden, genç, irice bir oğlan çocuğu kaldırıma tünemiş. Bu normal bir durum tabi ne var bunda diyeceksiniz biliyorum, mamafih işkillendim, tinercidir bilmem nedir bin türlü hikaye duyuyoruz şunun şurasında... El etsem sırtı dönük, çıktım iki dokundum omzuna ses yok, kalkıp gitti sonra; dönecekken içim mi cızladı nedir, ayıp ettik gibi geldi, sessiz sedasız oğlanı ne diye kışkışladıysam...
Gel dedim delikanlı buyur, o da altı adım ilerimden dönüp durdu... On iki on üç ya var ya yok, hayret ettim, dudakları kurumuş, anlamsız bakıyor bana doğru; ayıktım ki korktu benden, indirdim ne ara kalktığına akıl erdiremediğim kaşlarımı ve el ettim, galiba gülmeyi de unutuyordum ufaktan... Çocuk geldi, İbrahim'miş adı, gazoz ikram ettim, aslında bizim oranın çocuğuymuş da pek çıkmıyordu anladığım kadarıyla sokağa; başından beri sormam gereken şeyin cevabını az çok tahmin ettiğimden sormadım, içeri aldım, geç bakalım deyip oturttum, sol arka çaprazındaki flaşı ayarladım, öylece duruyordu oysa, neden onu çektiğimi sormayı bırak içinde tanımadığı bir adama karşı bulunması icap eden o tereddütün zerresi vücut bulmuyordu... Önüne geçtim, poz verdirtmek istemedim ve ilk kareyi çektim: ŞKAT!

Baktım, ışık şahane, renk şahane, keskinlik öyle... Babam benimle gurur duyardı dedim içimden, der demez de tuhaf bir eksikliğin farkına vardım, İbo gülmemişti, suratında zerre ifade yokken renklerin fotoğraftan taşması olsa olsa bir küfür anlamı taşırdı, zaten film de burada koptu.

"Biraz güler misin?" dediğimde, uzay kadar olmasa da en az ölü kalper kadar boş bakışlarla "Af buyur abi?" dedi, af buyur...
Dediğimi anlamadığını düşünerek tekrarlasam da sorun başka bir yöne kaymıştı: İbrahim gülmenin ne olduğunu hakikaten bilmiyordu... Olabilir diye düşündüm, kara da bir çocuk olduğu için belki doğduğu yerde ona başka bir şey deniyordur diye geçirip aklımdan, yüzümde bir gülücük oluşurdum ama nafile... Kızmıştım, hiç mi mutlu olmadın çocuk dedim alttan alta lakin duyduğunu zannetmiyorum. Birden dönüp "Neden yanağını sıktın?" dedi bana, ben de kendisini yadırgamaması için "Bizim memlekette hoş bir hadise olunca bu yapılır, buna gülmek denir." dedim ve tek laf tuş oldum elbette: "Hoş bir şey olmadı ki."

Haklıydı, hiç hoş bir şey olmuyordu, her gün birbirinin aynıydı ve bu böyleyken oturup insanlara gülmelerini söyleyip onları böyle resmetmek iki yönlü fotoğrafçılık oluyordu; hem boydan boya sahte bir şeyi pazarlamak adiliği, hem de belki bir daha zorla dahi gerçekleşmeyecek basit bir şeyi belgeleştitmek onuruydu bu...
Babamın, Alptuğ Dağ'ın izinden gidip fark yaratmaya çalışma isteğimi kamçılamış olan bu düzen o çocuğu güldürmeme engel olur muydu? Ya da belki İbrahim gülmeyi biliyordu ama benim sahte yanak sıkma hareketimin samimiyetsizliği ile bağdaştıramamıştı. İşte fotoğrafçılık ve hayat spariş üzerine, endüstriyel ilerleyip ancak İbrahim gibi çocukların sırt dönüp önüne oturacağı ruhsuz vitrinlere dönüşüyordu.

Mutluluk İbrahim'e orada öylece oturmuş iken rastlayacak kadar kadere bağlı mı yoksa biticilik huyunun herkeslerce biliniyor olması onun sonunun bir başlangıcı mı bilmediğimden yarım kalacak bu hikaye; İbo'nun gülüp gülmeyeceği insaniyet namına büyük bir önem taşısın taşımasın, İbrahim'i anlatacak şey asla gülüşü değil, vitrinin ardından çektğhim, hüzünlülere özgü büküklükteki sırtı olacak.

Hadi size bir ipucu: İbo fotoğrafın  sonunda gülüyor... Fotoğrafın bir sonu var mıdır ve sonsuzsa İbo gülemez mi gibi soruların cevabını size bırakırken bir flaş patlıyor ve kayboluyorum sonsuzda.

Atkımı taktım ilerliyorum müebbetime, başımda siyah bere saklamıyor yorgunluğumu. Toprak çekiyor hanım kızcağızım, o ıslak toprak kokusu eski günleri bile hatırlatmıyor artık. Neyin eskisi guzel ki, Salih'e sor şarkılar, Fuat'a sor aşklar, Sevil'e sor dostluklar der. Bana sorma, beni toprak çağırıyor kızcağızım, ağları bağlamalı, misinaları sarmalıyım, denize varmalıyım. Daha çok toprağa, buluşacaksak da elinde sonunda, ondan önce ihtiyacı olan birine sözüm var. Atım bekler küçük kızcağızım, sen gelme biz gideriz usul usul, ağır ağır tırmanırız dağları düşüp kalıncaya dek, ormanlardan aşağı aşar gezeriz şarkıdaki gibi.
Kızım ben umuda yürüyorum, bildin mi sen o yolu? Senin için aslında, seni var etmek ve anneni kurtarmak adına; bana bunu edenler anneni perişan ederler, o dayanır dayanmasına da ben onun o haline dayanamam işte, dayanmaya gidiyorum. Daha önce de dedim iyi bir adam baban, baban daha ölmedi, baban çok çizildi, yara bere doldu da inan eskimedi. Senin için güzel kızcağızım, evvelinden son bir nefes aldı, tuttu, tuttu ve tutuyor...

Baban acımasız olmayı öğrenmek durumunda olduğu için gidiyor çöle, bilmek zorunda olduğu için gidiyor kutuplara değer verenin değer görme mecvuriyetinin olmadığını, aklına zorla sokmak adına insanlara onu kullanmaları için kendi fırsat verdiğini ve asla sandığı kadar yanlış biri olmadığını, en derinine dalıyor denizlerin durmaksızın. Korkma baban daha da vurgun yemez canım kızım, Allah canını almadan bir defa daha ölmez, gözün arkada kalmasın.
Kötü birine de dönüşmeyecek bu adam, acısını bu şekilde çıkartmayacak, intikam hırsıyla öfkesinin peşinden giden biri olmayacak; bir gün babana çok saygı duyacaklar, yalnızca ve yalnızca kötülüğünü görmesine rağmen daima masum kalıp halen daha başkalarını düşündüğünden aşırı şekilde, slinde sonunda birileri onu fark edip elinden tutacak. Baban o elleri bırakmayacak benim bir tanecik kızım, biliyorum biri senin diğeri annenin olacak çünkü.

Baban ateşin içine yanmaya değil ısınmaya gidiyor, suya boğulmaya değil nemlenmeye gidiyor sakın korkma; artık baban kimsenin onu kullanmasına müsade etmeyecek çünkü daima seni ve anneni düşünecek, o bu hakları yalnız size tanıdı. Birileri için ölmeyip sizin için yaşayacağım, olur da seneler sonra kazara bunlara rastlayıp okursan, "Babam bize bitik gelmiş" dememen, benim böyle hüzünlü konuşmama sebebiyet veren şeyler olduğunda burada olmadığından kendini suçlamaman için. İnkar etme bebeğim, suçlarsın, bu senin genlerinden biri.
Bir genin daha var, senden daha doğmamışken tek ricam onu bana saklaman; genlerinde değer verdiğin bir insana gelecek herhangi bir zararda suçluyu kendi düşmanın bellemek yatıyor ve bu çok asil bir huy. Üzgünüm, yine de bunu sana bırakamam çünkü bu aile aynı yoldan ikinci defa giden birini görmemeli; ummadığın taş yarar da başını, değer verdiğin canını alırsa içten içe, o zaman zalimdir baban, o zaman baban kızabilir sana ama aldırma, o zaman ne olursa olsun karışma bu adama.

Sadece herkes gibi ama hepsinden çok istiyorum seni de korumayı biriciğim, benim izimden gideceksin, sen de herkese güvenecek, herkesi sevecek, herkesin göründüğü kadar kötü biri olmayıp derininde bir masumun yattığına inanıp onu açığa çıkarmak için çabalayacaksın belki en çok ve bu zaten doğru olan; böyle yaparsan bir farkın olacak ama benden, bu defa sen doğrularını ve iyiliklerinin bedelini ödemeyeceksin, babacığa bir bakacaksın o anlar ve o bedeli gidip alır. Korkma kimseye zarar vermeden, biliyorum çünkü; senin canını yakanların canını yakmış olsam dahi, onların senin canını yakışindan daha çok acıtacak benim onları yakmam ve ben bunu asla istemem. Yakasım gelir onları da, senin tek kötülüğün bu işte canım kızım, aynı ben gibisin.
Babalar böyledir, gaddar gibi görünmek zorunda olan inkarlı pamuklar pek çoğu; gözünden anlar, sesinden anlar, kızdığında aslında kızgın değil üzgün olduğunu, kime ne derken aslında başka kime ne hissedip bunu dediğin gibi pek çok detayı görür ve ya kontrolü altına alır her şeyi ya da alacağı günü bekler.

Zaman geçsin, gel ve babacığa gülümse,
Sen onun gibi dertlenme kızcağızım;
Ben kendimi kendime saklayamadım,
Sen kendini babacığa sakla, gülümse ki babacığa değsin.

Çaba bizim sanayinin köpeğidir, bir de kaportacı Zafer'inki var o da Nihayet. Çaba'nın gözleri kördür ama adı bundan Çaba değil, Nihayet'ten kalma bir Çaba o. Çabalıyor çünkü, çabalardı yani, vurulmadan önce Zafer'ce... Çaba, Nihayet'inde Zafer kazanmadı, Çaba zafer kazandı.

Ne hareket eden ne havlayan Çaba'mızın tek tasması sevdaydı, Nihayet'ine, sadece Zafer'inkine değil her şeyin nihayetine olan bir sevda. Bizim Çaba'mız kör kütük, yönsüz mesafesiz bir Çaba'ydı ama beklemesini iyi bilirdi, hep uzaklara bakar gibiydi. Nihayet yaklaşırdı ona, nihayet kavuşurdu Nihayet'le kirin pasın ortasında da olsa; o teselli ikramiyesi bırakırdı bulduğu kemiği, kör Çaba sevinirdi. Sen şimdi diyeceksin ki kokusunu alıyordur falan, de bakiyim bana kemiğin kokusu oluyor mu? Gerçi seni de haklı çıkartabilecek bir özellik var, o da kemiğin her seferinde göğüs kafesi kemiği olması; atmayı bitirmiş o kalp, her attığında temas edip kemiğe, bırakıyor mudur dersin kokusunu? Çaba işte, anladın mı? Çaba Nihayet'inde kalbe aşıktı, asla kalp yemezdi, dokunmazdı bile ama kalbe değen kemiğe doymazdı.
Zafer sinirlenip vurduğunda ben orada yoktum Çaba'yı, kimse de oralı olmamış, Çaba tam da Nihayet'inde can vermiş sessiz usul, hala çenesi sımsıkı kapalı, arada bir adet kemik, hala aynı.

Çok ders var Çaba'dan çıkaracağımız, ilk olarak bir kalbe erişmek için onu incitmek gerekmediği belki, belki bazı çabaların da nihayetsiz kalabileceği ve daha neler neler ama en önemlisi şu: "Çabayı vurmasınlar!"

Şebnem dediğin komşunun içine kapanık kızı, Şebnem dediğin intihara meyilli bir dalga, Şebnem dediğin hep gördüğün lakin tanımaya davranmadığın o "Nasılsa beni sevmez." kız. Şebnem senden olduğunu bilmediğin, yanı başında olup görmediğin kadın ve her Şebnem bir parça unutulmuşluğun eseri...

Yağmurlu falan değil, hatta gayet de güneşli ve benim evden çıkmayı aklıma dahi getirmediğim gün kapımı çalan, dokuz numaranın ev sahibi Sabri beyin tek kızı; neden kapımı çaldın, tabip misin yar mısın demeye kalmadan hüzne boğulduğum Şebnem, elindeki poğaça yüklü tabak kütlesini, saçma bir ten teması gerçekleştirmemek korkusu ile tereddüt edişimi, tabağı eşiğe bırakıp giderek trajediye dönüştürecek denli kırgın ve dik başlı Ankara kadını...
Hem kırgın bütün hücreleriyle, hem sıkılgan göz altlarıyla; matemine giremezsin üşürsün, lakin kalbinden de atamazsın, on metre öteden hissedersin vakurluğunu ama yaklaşamazsın; oysa onu da kimsenin -hatta özellikle senin- yaklaşmayışın deli eder, anlayamazsın. Ben? Evlenince anladım.
Umar mıydım oysa kırık kız Şebnem'in, hayatında daha fazla kırgınlık istermişçesine karanlıkların adamı benden medet bekleyeceğini... Demek yeterince kararmamışız ikimiz de, olsun, kararacağımız varmış...

Yine de niçin beni geçirsindi akıl haznesinden şiir okurken, herkesin sırt çevirdiğine o niye yüz çevirsindi. Kalp hastasıydı Şebnem, ona gerçekten kalbimi veremeyeceğimi bilerek neden beni seçsindi. Şükür ki bunun da cevabını yine kendi verdi: Şebnem her an ölebilmek demekti, ona göre onu hem en çok ben sever, hem de öldüğüne en az ben üzülürdüm; biliyorum bu ikisi normalde zıttır ama o bana güveniyordu, sonrasıysa benden ona ondan bana türlü göstermelik soğukluklar, sevgisizlik yalanları... Sırf ikimizin de kaçtığı o "cıs" yüzünden, acımasın diye...
Böyle istiyormuş çünkü farkındaymış, ben gibi sevenler yalnızlığa alışkınmış. Böyle konuştuğuna bakmayın, asla hasta psikolojisine sahip değildi, sadece fazladan gıcıktı Şebnem, ona katlandığım gibi bir saçmalığı asla tesadüf ettirmedi aklına; hatta şakayla karışık ti'ye alıp ölümü, "Ölsem de kurtulsam senden be!" derdi gülüşürdük, bunun şaka olduğunu anlayan tek kişi bile olsam azar azar üzülürdüm... Bizim artık bir gerçeğimiz vardı, yaklaştıkça yakardı, bilmek tazelerdi...
Hiç ağlarken görmedim onu ve bu yüzden de kendimi hep bir adım uzağında hissettim ki bu acıtırdı, en fazla sessizdi tıpkı ölüm gibi, sessizliği acıtmazdı, şiir kitaplarına kamufleydi...

Dün gece vefat etti Şebnem, ardında üç yaşında bir Şebnem daha ve otuz üç yaşında hüzünlü bir çocuk bıraktı. Hazırdık ama biz onunla, ölüm her ne kadar çıplak da gelse bir bir yaptık geçenleri aklımızdan; en sona saçlarını okşayarak kanepede uyuyakalma klişesi kalmıştı ki, ilk telde yumduğu o güzel gözleri bir daha açtırmaya benim bile gücüm yetmedi, sıkıldı ve gitti...
Taşındık apartmandan şimdi, bizi bir komşunun bulamayacağı, eşiğimize poğaça bırakamayacağı kadar uzak bir yere; Şebnem olmayı Şebnem'siz anladık Şebnemle; Meğer Şebnem her gün dönüp gittiğimiz kapılarmış, meğer Şebnem kestiğimiz tüm hedefe ulaşacak umutlarımızmış, Şebnemden geçmiş, şebnem kadar olamamış, ölememişiz.
Ara sıra gidiyorum mezarına, hala çarpışıyor yalnızlığımız. Nereden mi anladım? toprağına eğildiğim vakit okulda her bir başıma kalışımda okuduğum şiir kitabının sayfaları kokuyor.

Ne bana ait ne ona, beni sevmiyor onu seviyor, "Mutluluklar" diyorum onlara, "olamayız" diyor. Ben hiç olamam Serkan, sen benim mutluluğumu gördün mü, hem Funda'dan önce hem Funda'dan sonra bir defa dahi olsa şahit oldun mu? Olmadın, olmayacaksın, olamayacaksın. Onlar nasıl mutlu olamıyorsa sen de benim mutluluğuma şahit olamayacaksın; ancak bu senle değil, bizzat benle alakalı.
Hatırlıyor musun tam 6 sene önce, Balat'ta... Ya da boşver hatırlanmaya değmez, ben de değmem, hatta ne hatırlanan ne de sevilen biri olabilirim. Olamayız, onunla ben olamayız, biz olamayız, bir bütün olamayız, sen var olamazsın, ben seninle konuşamam, Alptuğ diye bir salak bunu hikaye diye yazamaz; peki yazdıysa, sence bir umut var mı demektir?

Değildir, hayır, olamaz işte. Bu senaryoyu bin defa yaşadım da, mutlu olun dediğimde "olamayız" demesi başka bir boyut açtı. Hadi ben olamam da, onlar nereye olmuyor anlamıyorum; ben yokum lan işte hayatınızda, mis gibi değil mi, o çocuğu da tanımam etmem zaten. Bari onlar olsun, onları da siktiret ama biri olsun anlıyor musun? Yanımdan biri gülümseyerek geçsin mesela, düşündüm de sorun bu aslında; yanımdan biri gülerek geçse bile, adı üstünde "geçmek", yani geçip gidecek. Şaşırdık mı? Elbette ki hayır dostum, o yüzden şu anda yedi oda bilmem kaç salonlu şatomda kendimden bile uzağım. Funda iyiydi, kötüydü, her şeydi, her şeyimdi, gereksizdi, belli başlıydı, ağır başlıydı, sokulgandı... Funda işte, Funda'yı Suadiye'nin martılarına sormayan biri onu tanımış sayılmaz. Ben? Onu martılara ben öğrettim, simitle falan da değil, eğlence seslerinin arasında baş gösteren keskin, kuru yalnızlığımla.
Funda'yı özlüyorum, biliyorum belki mesaj atsam hemen cevap verecek lakin ne diyebilirim ki? Serkan, Funda bana bu konuları açmayıp arkadaş kalamaz mıyız diye sordu da ben "bilmiyorum" mu dedim neden öyle bakıyorsun? Haklısın dedim, içkili falan da değildim, kendimdeydim; olay olan da bu ya, her zamanki gibi kendimdeydim, kendimde tek başıma.

Funda bendim belki de Serkan, şu saatten sonra sen de, masanın üstündeki portakal suyu şişesi de biraz Funda aslında; hepsi birer anı, yanmış birer anı, yanmalı da zaten, muhtemelen hiç de yaşanmadı. Şizofren bir at arısı doğuruyorum sanki köprücük kemiğimden anladın mı? Hayır sarhoş değilim, ya da sarhoşum ulan vazgeçtim; derinlik sarhoşuyum ben Serhat, dipteki herkesin -herkes demek de ben demek bu arada- olduğu türden, sana Serkan dememi sağlayan türden.
Yansın anılar Seher, olmamışım ben böyle, baştan yapın beni sayın Firuze ve İdris, çok rica ediyorum bakın değerli Merhum ailesi, nolursunuz şu Yalnız Merhum'u -inanır mısın gerçekten adım bu- baştan yapın. Yalnız Merhum ile Funda Dündengelim, çok mu hayaldi ha bu? Haklısın aslında, kusursuz bir tasarımdı, Suat aslında tuzluktu falan. Bütün bu "S" ile başlayan isimlerin tek bir şeyi ifade etmesi hayatın bana "Siktir git!" deme şekli midir, babam böyle yalnız yapmayı nereden öğrenmiş, seni anan yalnız için doğurmamış mıdır? Hadi hepsini bir kenara koy Semaver abla da, on yüz bin milyon baloncuk muhabbetinin bendeki karşılığı yalnızlık, ondandır içtiğim gazoz mideme inmiyor, adına bir iki tabip hazımsızlık diyor. Hazımsızlık falan değil bu, olmamışlık; okuduğunsa olmamalar hikayesi, aman ne iç açıcı değil mi? Olmadı bu hikaye biliyorum, Alptuğ'a söyleyin bir ara baştan yazsın.

Bir gün bir adam bir de kadın varmış söylemesi ayıp, adam ölmüş sonradan ama bu önemli değil. Bu ikisi birbirini çok sevmişler, ama nasıl sevmek; aralarında yedi yüz kilometre varmış bana mısın dememişler, çok güzel anlar biriktirmişler, anlatmak olmaz şimdi...

Saat altıyı tam sekiz geçe kulağımın derinliklerine erişen üç adet iç gıcıklayıcı bip sesi, kafamı kaldırmamla gözüme vurması bir olan, her şeyden büyük olduğunu küstahlıkla belirten güneş. Kafamı yastığa geri koyup el yordamıyla komidinden aldığım telefonuma gelmiş 3 mesaj; banka, operatör ve dolandırıcılara kanmamamı isteyen, bu hayatta benim iyiliğimi düşünen yegâne şey olan asayişten. Ayaklarımı yere indirip tiksine tiksine buz gibi parkelere değdirmem, cesaretimi toplayacak -ya da parkenin soğuğuna alışmamı sağlayacak- kadar zamanın geçmesiyle güç bela lavaboya varışım ve ardından malumunuz... Derken perdeyi araladım, Ankara ayazının içeri girmek için camı açmamı beklediğini camdaki buğudan algıladım; hava durumundan da ümidimi kestiğimden olsa gerek, ne olursa olsun diyerek kahvaltı amaçlı mutfağa yöneldim...

Ekmekliği açtım boş, masanın üzerindeki bir zamanların gözbebeği olan ve herkesin methettiği plastik saklama kaplarını açtım fakat onlar da boştu (Madem boş olacak, neden oradaydı hatta neden vardı?) Televizyonda Müge Anlı'dan bozma aramalı taramalı bir program bağırırken buzdolabını açtım. Bir poğaça (hatırladığım kadarıyla peynirli) ve iki de yumurta. Birden saçma ve çaresiz bir şekilde poğaçayı parça pinçik edip üzerine yumurtaları kırma fikri mantıklı gelmişti, ancak tam gerçekleştirmek üzere iken çalan kapı. Açtığım kapının ardında kimsenin olmayışı ne de bir öyküye yakışmaz bir durum, oysa ki beklentim varmış gibi boşluğa düşmüştüm ve de bu boşluk beni merdivenlerden aşağı inmeye itmişti ister istemez...

Kat 4: Nergis hanımlar, Reşat abi; kat 3: Fikriye teyze, Bursa'daki Filiz ablaların kiraya vereceği ev; kat 2: Cemaller, Somali'li üniversite öğrencileri; kat 1: apartman görevlisi Sema...

Dışarısı soğuk, paltomu almadım, ne bir atkı ne bir bir şey; gergin gergin bakan, birbirlerine uzaktan uzağa ve sebepli sebepsiz düşmanlıklar besleyen kimseler. Durgun bir kalabalık, gürültüler, pastel renkler, kapalı dükkanlar ve mümkün olduğunca soğuk. Neden çıktım, ne yöne gidiyorum bilmeden, aç aç ve sadece atmış olmak için attığım onca adım. Kimsenin sorgulamayışı, yataktan kalkar kalkmaz bir zebani gibi ağır adımlarla ilerlediğim koca caddede beni, kimsenin akli dengemi, midemi yahut metabolizmamı düşünmeye tenezzül etmemesi, yığılıp kalacak olsam bir Allah'ın kulunun ambulans çağırmayacağı ihtimaline inancımın giderek artması...

Neler döndüğünü anlamama yetti de arttı, kızgın insanlığın aklında bombalar, ölümler, şehitler ve aynı iç burkuculuktaki diğer şeyler; bense Halep gibiyim, herkesin kendi derdine dönmesiyle arda kalan, en umursanmayan, en muhtaç, en öylesine gibi durup önem teşkil eden. Ne önem teşkil ettiğimi göremiyorsunuz di'mi, peki ya Halep ne kadar önemli sizin için? Onca insana olan biten birer hikaye gibi, uzaklardan bir yerlerden bize ulaşan basit rivayetler sanki; ben o vakit o halimle birine açım desem kim buna inanırdı, kaç kişi aç olduğumu hissederdi gerçekten. Aslında düşünceli gözükenler yalnız kendileri ve önemsedikleri birine zarar geldiğinde gerçekten üzülebilecek, bir başkasınaysa yalnız canı acıyacak ve daha çok da korkacak, yine kendi vd sevdikleri için korkacak, istemli olmasa bile bencil kimseler midir?

Belki ben de öyleyimdir, hem bencil hem de salağımdır fazlaca; o iki yumurtaya, bir poğaçaya tama ettiğim vakit öyle olmuşumdur, o zaman değilse bile saydığım tüm dairelerin önünden geçerken bir bir, kibrimden ne kendi ihtiyacımı giderme amaçlı ne de elimdekilerden onlara (özellikle de Sema hanıma) sunma amaçlı kapılarını çalmadığımdan ve de tüm bunlara ek olarak sanki benim hiçbir şey sunmadığım ve hiç kimseye de bir şey sunduğunu görmediğim bu hayat bana imtiyaz gösterecekmiş gibi, üstelik bundan pişkin pişkin emin bir halde sokaklara sokaklara dalışımdan.

Kimin kimi, kimin beni, benim kimi, nasıl, ne cüret ve hangi kimlikle düşünme fillimiz ne derece mümkün? Aç karnımın doymayışı benim için bile ne kadar önemli bu kirli ve yazık ki yavaş yavaş uyum sağladığım bu dünyada, üstelik de uyum sağlamayanlara ekmek vermedikleri bahanesi ile, herkesin olduğu gibi fazladan bir şeyler koparabilme ümidi ile hayattan, insandan, hatta kendinden ve her şeyden. Kendimi hangi siyasiye, hangi ideolojiye, hangi ülkeye, hangi dine, hangi teröre veya hangi ölüme benzetebileceğimi seçemiyorum; lakin hiçbir çocuğa, masuma, hayvana, çiçeğe, böceğe benzemediğim kesin sanırım, bir bakıma bütün insanlığın da farkında olup olmayıp uzaklaştığı, açık konuşalım, "insan" deme hatasını ettiklerimizin zerre umursamadığı hatta bu durumdan keyif aldığı önemli birer değer. Benim açığım bunların yanında bir hiç...

Eve döndüm ve bugün sofrada gözyaşı var, ne bana ne buradakilere ait gözyaşları; afiyet olsun.(!)

fena bir hal olarak sevmek...

En son birini sevdiğimde otuz üç yaşındaydım, ama sekiz de denebilir. İşten kovulmuştum, aslında ben istifa edecektim fakat tazminat denen bir gerçek vardı. Mobingden şikayetçiydim, anlaşılan benim kovulmam daha makul gelmişti cebi kabarık kalabalığı azarlayıp Ankara'daki dayılarını üzmektense... Kovulmuş bir insan ne yapar bilmediğimden o deneyimsizlikle çay içmek için bir yere oturdum ve beklemeye başladım. Eğer yaşını başını almışsan, artık birilerine gidip kafa kafaya vermek çaresi sana utanç verici gelmeye başlar, sense daha saçma ve utanç verici oluşunu önemsemeden bir şey beklersin, biri, bir söz, bir kağıt parçası, örneğin bir iş ilanı. Bu aslında tam da beklemek değildi, aklımdan geçirmiştim sadece, olağan homurdanmamla çaya eğilip umursamaz bilek hareketleriyle çayımı karıştırdım; bir süre sonra fark ettim ki kaşığın her şıkırdamasında insanlar bana bakıyor, bir an içimden "Sanki hepinizin kütük Paris" diye sallamış sırıttım, kafamı kaldırdığımda arka masada "eski" iş arkadaşlarımdan birini yere kapaklanmış bir şekilde buldum. Bozuntuya vermedim, Paris ahalisi kalabalığa da bir sokak köpeği edasıyla baktım. Sokak köpeklerinin çoğu esaslı hayvanlardır, ama bu insanlar onlardan korkar...

Yanıma oturdu, suratında kayıp bir ifade; kafa sallayarak sordum, başını ellerinin arasına koyup durdu, çayımı üfledi ağırca, soruma büyük bir özenle cevap vermediğinden bir daha soramadım. Durdu sadece, paltosunun düğmesini bir çıt daha iliklemekten daha büyük bir atraksiyona girmediği 15 dakika boyunca kafam soru işaretleriyle doluydu. Kalktı aniden, arkasını döndü, üç adım attı; ben sandım ki filmlerdeki gibi durup arkasını dönecek ve özlü bir laf edecek, lakin gitmeyi seçti. Ardından çaya dokundum, on beş dakika öncekinden daha sıcaktı. Oturdum, arkasından gitmeli miydim, ne anlatmaya çalıştı, belki de sadece hiç bir şey yoktu fakat ben niçin böyle düşündüm, nasıl çay durduğu bardakta ısısını muhafaza etmenin yanı sıra arttırabilmişti, daha da önemlisi bana böyle hissettiren neydi...

Yapacak başka bir şeyim yoktu, eve gidemezdim, çayı içtim, bir bardak daha söyledim ve bir sonra iki ardından yine iki bardak daha; tazminatımın keyfini tavşan kanı dedikleri tonu tutturmaya çalışarak çıkarttım, her defasında çaylar biraz daha soğuk geldi, çaycı çocuk sonuncuyu gözümün önünde doldurdu fakat buz gibiydi. Çayın da beni idare etmeyeceğine ikna olup çekip gidiyorken, kafeden çıkıp iki, bilemedin üç adımı zor atmışken o zifiri karanlık ve soğukta, yeniden onu görmek aklımın ucundan geçen son şey olabilirdi...
Aynı şeyi yaptım ben de, oturdum yanına, bank biraz soğuktu, "Üşüteceksin!' dedim, en ufak bir kelime dahi beklemiyordum fakat "Neden kendini kovdurdun?" dedi, müdürün dikine gittiğimi tahmin etmesi zor değildir diye düşündüm gülümsedim, Birden hüzün ve hiddet bir arada "Anlamıyorsun di'mi?" dedi, bu defa susma sırası bana gelmişti, ancak onun da bunun üzerine devam edeceğini ummuyordum lakin etti...

İş hayatında bir "Günaydın"ına tanık olmadığım, sesini bile ancak yeni yeni kafama kazıyabildiğim kız benimle konuşmuştu. "Çok mu zor? Biliyorum ofisi, insanları, her şeyi; haklısın kesinlikle berbat ve katlanılır yanı yok, fakat öyle etrafına bakmadan çekip gidebildin!" dedi, o kim oluyordu da benimle böyle konuşuyordu, bana neydi ondan, benden ona neydi. Susmayı sürdürdüm, yine o ani kalkışını yapmak için bir iki dakika trafiği seyretti, benle en ufak göz teması kurmadan basıp gitti...
Ertesi gün tekrar oradaydım, iki bardak çay, dışarıda bir simit, fakat o bir daha gelmedi, bense kilo aldım işte; derken böyle sekiz gün, sekiz gün boyunca, sanki o bardak altlığı hala sıcaktı, evet onu ödünç aldım. (!) Dokuzuncu gün bardak altlığını çaktırmadan iade etmek için gittiğimde o da oradaydı. Beni gördü, o sustu, ben de sustum, başka bir masaya oturdum; çay karıştırma sesi kulaklarımı tırmalıyordu ve kalkıp uyaracağım sırada düştüm, kolumdan tuttu ve masasına oturttu, bir şey demedim; bardağına dokunduğumda hem buz gibiydi, hem de içinde şeker yoktu; fakat sanki bunu fark etmemiş gibi bardağının altına aşırdığım altlığı koydum, gülümsedi ve "İstifa ettim" dedi, nedenini sorduğumda cevapladı bu defa, kendi gibi biri olmadığında baş edememiş; ancak "Bu zamana kadar kim vardı?" diyecek olduğumda kalkıp gitmişti. O an ona aşık olduğumu anladım, fakat bilmezden gelmenin bir cezası olarak, aşkımı da bilmezden gelmeye, çay içerek devam ettim...